Thế khó của Nhã Nam

Mình lâu nay mua sách, đọc các ấn phẩm của Nhã Nam phát hành, bởi thương hiệu làm sách cẩn trọng. Mấy hôm nay dấy lên vụ lùm xùm của một ông giám mà trước đó mình "chẳng biết là ai". Bàn luận, bức xúc, phẫn nộ... nổ ra. Nhưng đúng theo chia sẻ của Facebooker Minh Đức, Nhã Nam đang ở thế khó. 

"Thế của Nhã Nam rất khó, ít nhất từ khía cạnh khủng hoảng truyền thông.

Trên thực tế, Nhã Nam đã vận dụng rất nhiều giải pháp xử lý khủng hoảng. Phần lớn đều không phù hợp với tính chất của vụ việc.

Có 3 yếu tố quan trọng quyết định đến cách xử lý khủng hoảng truyền thông: Power (sức mạnh của thương hiệu/công ty), Legitimacy (tính chất pháp lý, nhìn rộng hơn cả tính đúng sai của sự việc) và Urgency (tính khẩn cấp của sự việc).

Nhã Nam đã làm gì trong một thời gian xử lý vụ việc?

Thứ nhất, Nhã Nam đã phủ nhận. Phủ nhận và cố dìm vấn đề là giải pháp xử lý khủng hoảng phù hợp với các công ty có mức độ ảnh hưởng rất rất lớn, khả năng tài chính mạnh tay để bịt chặt các đầu mối truyền thông, thuê luật sư. Giải pháp này cũng không phù hợp với tính chất của các vụ quấy rối, vốn cán cân sẽ nghiêng hẳn sự ủng hộ về phía nạn nhân.

Thứ hai, Nhã Nam chọn im lặng. Im lặng cũng không phải giải pháp hiệu quả khi vấn đề đang rất khẩn cấp, công chúng đang sục sôi cần một câu trả lời. Lúc này ít nhất có thể thừa nhận vấn đề và sẽ tiến hành điều tra, tìm ra giải pháp.

Thứ ba, Nhã Nam chọn lên tiếng xin lỗi ngày hôm qua. NHƯNG, nội dung xin lỗi còn hời hợt, chưa trả lời được thắc mắc của công chúng, chưa giải quyết được vấn đề gì cả. Lời xin lỗi của anh Nhật Anh nhưng lại để Fanpage công ty lên tiếng. Như vậy vừa khó cho anh Nhật Anh (vì không thể trình bày rõ ngọn nguồn), vừa khó cho Nhã Nam trên vai trò là một thương hiệu (người ta giờ đây đã có hành vi của anh Nhật Anh và Nhã Nam là một). Công khai xin lỗi vào lúc nửa đêm, khoá bình luận sau vài chục phút… Tất cả những tiểu tiết đó lại càng đổ thêm dầu vào lửa.

Giờ Nhã Nam có lựa chọn gì?

Khó, rất khó.

Lựa chọn Một, lại im lặng tiếp. Không ổn. Làn sóng tẩy chay lan từ độc giả sang tác giả, dịch giả. Nhã Nam không làm vậy được. Một số người bạn nói được (và khả năng Nhã Nam sẽ làm vậy) nhưng mình tin là không.

Lựa chọn Hai, anh Nhật Anh giải trình đầy đủ sự việc trên một kênh cá nhân. Thực ra, thứ giải trình công chúng chờ đợi là anh Nhật Anh THỪA NHẬN có quấy rối nhân viên nữ. Khi trình bày lại sự việc, hạn chế sử dụng các câu mơ hồ, tối nghĩa, miêu tả đúng sự việc đã diễn ra. Ví dụ, “ngày XYZ, tôi đã chạm vào má của bạn ABC khi chưa được đồng ý”.

Đây là một lựa chọn công chúng mong muốn nhưng sẽ rất khó để đưa ra. Vốn dĩ các vụ quấy rối trước đây cả trong và ngoài nước, mình rất ít biết khi nào có người thừa nhận một cách thẳng thắn như vậy. Đa phần đều chờ phán quyết của cơ quan chức năng kết luận.

Phải nói thật là, giống như câu chuyện PBCT bên Mỹ, không ai muốn thừa nhận mình là một người quấy rối cả. Từ đó nó quá đỗi nặng nề. Nhưng nặng nề, cũng phải làm.

Lựa chọn Ba, Nhã Nam để anh Nhật Anh từ chức, không còn gắn với hoạt động của công ty nữa. Kể cả Nhã Nam có để anh Nhật Anh từ chức, công ty vẫn phải lên tiếng xin lỗi - có thể chung chung hơn, nhưng phải thừa nhận việc làm của anh Nhật Anh là sai.

Ngoài ra, Nhã Nam cũng cần phải đưa ra giải pháp cụ thể hơn, ví dụ:

- Tổ chức tập huấn, training cho nhân viên về quấy rối tình dục nơi công sở

- Tách bạch việc sử dụng các kênh truyền thông chính thống với các thông báo mang tính cá nhân của anh Nhật Anh, thậm chí là không để anh Nhật Anh lên tiếng từ cá nhân trên Fp Nhã Nam nữa

- Gửi lời xin lỗi từ công ty tới nạn nhân

- Đưa ra TCBC tới công chúng và độc giả nói chung

Nhã Nam có thể vẫn cần đến pháp lý, nhưng chủ yếu để làm rõ mức độ quấy rối trong cáo buộc với anh Nhật Anh và làm căn cứ cho các quyết định.

***

Mình không nghĩ ra được giải pháp khả dĩ nào hơn cho Nhã Nam, nếu không kết hợp của lựa chọn hai và lựa chọn ba.

Dù sao đi nữa, không bao giờ mong muốn nhìn thấy Nhã Nam chìm nghỉm. Bất bình nhiều rồi, chê nhiều rồi, phẫn nộ cũng có đủ, nếu được hãy cho Nhã Nam một lời gợi ý".