Tại sao thủy điện miền trung Việt Nam (và nhiều quốc gia khác) hay phải "xả lũ" đúng lúc mưa to?

KHÔNG PHẢI ĐẬP NÀO CŨNG CẮT ĐƯỢC LŨ

Loại CÓ THỂ cắt lũ:

• Hồ đa mục tiêu (vừa phát điện, vừa chống lũ) hoặc hồ chuyên dụng.

Đặc điểm: Hồ lớn, có dung tích "chờ lũ" khổng lồ (như Hòa Bình, Sơn La có dung tích ~9 tỷ m³), cũng như khả năng tích nước - giữ nước đáng kể dù đã xả một phần để chờ lũ khi có cảnh báo mưa lớn.

Đó là lý do tại sao Trung Quốc luôn cố gắng làm các đập thủy điện khổng lồ như đập Tam Hiệp (Three Gorges Dam) trên sông Dương Tử (Trường Giang) có tổng dung tích 39,3 tỷ m³ và dung tích phòng lũ 22,15 tỷ m³, đập Đan Giang Khẩu (Danjiangkou Dam) trên sông Hán (phụ lưu sông Dương Tử) có tổng dung tích ~33,9 tỷ m³, đập Nọa Trát Độ (Nuozhadu Dam) trên sông Lan Thương (tên gọi của sông Mekong tại TQ) có tổng dung tích 23,7 tỷ m³, đập Tiểu Loan (Xiaowan Dam) trên sông Lan Thương (tên gọi của sông Mekong tại TQ) có tổng dung tích 14,56 tỷ m³... Các đập "cắt lũ" thực thụ của Trung Quốc có dung tích từ 20 - 40 tỷ m³. Nhưng chúng cũng khiến mực nước các dòng sông lớn của lục địa, ví dụ như sông Mekong, trở nên thất thường và hủy hoại hệ sinh thái sông ngòi của ba nước Đông Dương là Lào, Cambodia và Việt Nam (đồng bằng Sông Cửu Long).

Loại KHÔNG THỂ (hoặc kém) cắt lũ:

• Thủy điện nhỏ, bậc thang, sông ngắn (đặc trưng miền Trung).
• Thủy điện "chạy dòng" (Run-of-river) hoặc hồ đã bị bồi lắng.

Hệ quả: Khi mưa lớn, hồ nhỏ đầy nước rất nhanh ➔ Bắt buộc phải xả để vỡ đập ➔ Không cắt được lũ mà chỉ "dẫn lũ".

Hầu hết thủy điện miền Trung là dạng hồ nhỏ, sông ngắn, dốc. Chúng không có "dung tích phòng lũ đủ lớn", trong khi hình thái mưa đổ xuống vùng này, kèm theo địa hình dốc, luôn gây ra những đợt lũ lớn trong lịch sử.

Nguồn: FB Hành tinh Titanic