Bộ “quy tắc ứng xử trên bàn cơm”

Quy tắc xới cơm

Mở nồi cơm, dùng đũa bếp hoặc vá (miền Bắc gọi là muôi) đánh đều cho tơi cơm ra. Sau đó xới cơm vào chén. Có 2 điều cần lưu ý:

Kiêng xới 1 muôi, tức là chỉ 1 lần múc cơm. Nhiều gia đình vẫn nhớ lời các cụ dạy rằng, khi xới cơm không được xới một lần mà phải xới 2 lần, có câu: "Một lần cơm cúng, hai lần cơm ăn". Điều này chỉ làm khi xới cơm cúng người chết.

Không xới đầy chén, việc này đối với một số người là bất lịch sự. Chỉ nên khoảng 2/3 chén là được.

Không ăn trước chủ nhà

Theo các tập tục truyền thống, trong bữa ăn, khách thường đợi chủ nhà bưng bát lên đầu tiên rồi mới bắt đầu dùng bữa. Nhiều nơi, mọi người còn phải mời nhau trước khi nâng đũa. Thỉnh thoảng, chủ nhà bắt đầu bữa tiệc bằng cách tiếp và mời khách trước như một niềm vinh hạnh và kêu gọi mọi người dùng bữa tự nhiên.

Tuy nhiên, theo phép tắc, chúng ta vẫn nên tôn trọng chủ nhà và để họ khai vị. Ngoài ra, trẻ em cần đợi đến khi người lớn bắt đầu ăn trước thì mới nên ăn cơm.

Mời rượu, bia người lớn tuổi

Điều này phổ biến ở miền Bắc, nếu như bạn là người nhỏ tuổi hơn khi cụng ly, ly của bạn phải nằm ở phía dưới một chút so với ly của người lớn tuổi. Không được cụng ngang hoặc cao hơn, như vậy là vô lễ. Mọi người vẫn hay lầm tưởng bộ quy tắc này xuất phát từ Hàn Quốc (do văn hóa Hàn Quốc du nhập thông qua phim ảnh) tuy nhiên bộ quy tắc này đã xuất phát từ rất lâu đời tại gia đình Việt Nam.

Không bới đồ ăn

Có thể do bạn đã quá quen thuộc khi dùng bữa cùng gia đình của mình nên khi ăn cùng người khác bạn giữ thói quen bới đồ ăn để tìm loại đồ ăn bạn yêu thích. Tuy nhiên việc này là bất lịch sự và tương đối phản cảm. Không ai cảm thấy thoải mái khi đĩa đồ ăn bị xới tung phèo lên cả.

Không rung chân

Rung chân không chỉ là một thói quen kém lịch sự mà theo tướng số, nó còn là dấu hiệu của người nghèo đói. Một người hay rung chân được xem là luôn trong trạng thái không an ổn và khó tích lũy của cải.

Tục ngữ có câu “Nam đẩu cùng, nữ đẩu tiện” (Nam rung chân thì nghèo, nữ rung chân thì thấp hèn). Do vậy, không chỉ trong bữa ăn, mà những lúc khác bạn cũng hãy cố gắng bỏ thói quen rung chân.

Đặc biệt, thói quen rung chân này thường tạo sự phản cảm và gây khó chịu với hầu hết những người đối diện, đặc biệt là người lớn tuổi.

Không tạo tiếng ồn khi ăn

Không chỉ ở Việt Nam mà ở nhiều nước khác, mọi người đều cảm thấy khá khó chịu khi nghe thấy tiếng húp thức ăn soàm soạp và chứng kiến người đối diện nhai nhồm nhoàm đồ ăn trong miệng. Và rõ ràng những âm thanh “chóp chép” khi bạn nhai thức ăn cũng sẽ khiến những người dùng bữa và những người xung quanh cảm thấy khó chịu.

Theo các phép tắc hành xử trên bàn ăn mà cha ông ta để lại, ăn mà mở miệng không chỉ bất lịch sự mà còn gây ảnh hưởng tới người xung quanh. Tiếng soàm soạp phát ra khi uống trà, súp hay các đồ uống khác cũng bị coi là khiếm nhã.

Không để tay dưới bàn

Có một điều ít ai để ý, đó là bạn không nên để tay dưới bàn hay ngoài tầm mắt khi ăn cơm. Vì ăn mà không nâng bát là tướng của người cùng cực.

Hơn nữa, việc để người khác thấy được đôi bàn tay bạn sẽ đem lại cảm giác an toàn cho họ. Họ muốn chắc chắn rằng bạn không giấu thứ gì đó trong tay như dao hay vũ khí. Nghi thức này cũng tồn tại ở Nga và Tây Ban Nha.

Vậy nên, cho dù bạn chỉ đang cần dùng 1 tay để ăn, thì hãy cố gắng đặt tay kia lên bàn hoặc cạnh bàn chứ không nên để trên đùi hay buông thõng xuống dưới.

Dù rằng nếp sống hiện đại dần đã tháo gỡ những lễ nghi phiền hà khắt khe thế nhưng không phải vì vậy mà ta lờ đi hết những quy tắc ứng xử trên bàn ăn khiến ta trở nên kém sang trọng hơn trong mắt người khác.

Nguồn: Xin Chào Việt Nam