Tính giá điện 1 bậc – “bình mới rượu cũ”!

TS Ngô Đức Lâm, nguyên Viện phó Viện Năng lượng (Bộ Công thương), cho rằng bổ sung phương án tính giá điện, thêm sự lựa chọn cho người dân là hợp lý, song cả 2 phương án mà Bộ Công thương đang đề xuất đều có bất cập.

Ông phân tích: Theo quy định của luật Điện lực, giá điện phải tính theo 1 giá là giá bình quân. Trong giá bình quân đã bao gồm đầy đủ tất cả chi phí từ phát điện đến truyền tải điện, phân phối, bán lẻ, quản lý ngành điện…

Chia sẻ liên quan:

Phát hiện cửa hàng Bách Hóa Xanh ở Ninh Thuận không niêm yết giá bán

06/09/2021

CEO Bách Hoá Xanh: Đã khắc phục sai sót và hoàn trả mọi chênh lệch thiệt hại, tặng khách hàng thêm 100.000 đồng/lần mua hàng từ 21/7

23/07/2021

Ngoài ra, EVN còn được nhà nước cho phép tính lãi định mức, một phần để tái đầu tư, một phần dành cho các công tác phúc lợi của ngành điện. Mặt khác, điện là ngành sản xuất ra bao nhiêu được tiêu thụ hết bấy nhiêu, không tốn chi phí đóng gói, bao bì, truyền thông… Như vậy, chỉ với giá bình quân, doanh nghiệp chắc chắn đã có lãi.

Một chuyên gia ngành điện khác cũng nói với người viết rằng tính giá điện theo 1 bậc thì công bằng nhất, nhưng để đạt được mục tiêu khuyến khích sử dụng tiết kiệm điện, người giàu sử dụng nhiều bù đắp cho người khó khăn sử dụng ít, tạo công bằng xã hội thì bảng giá 3 bậc điều hòa là hợp lý nhất.

Tuy nhiên dù chọn cách nào, phương án của Bộ Công thương cũng cần tính toán lại cho phù hợp và nếu phương án bất hợp lý thì dù có cho người dân chọn cũng không có ý nghĩa.

GS. Trần Văn Bình, Viện kinh tế quản lý, Trường ĐH Bách khoa Hà Nội cũng cho rằng phương án một giá điện chỉ mang tính tình thế mà không giải quyết căn cơ gốc rễ về biểu giá điện.

Bởi nếu áp điện một giá thì giá bán sẽ phải cao hơn giá bán bình quân, sẽ không có lợi cho người có thu nhập thấp, thu nhập trung bình tiêu dùng ít điện, mà chủ yếu phục vụ lợi ích cho người tiêu dùng nhiều điện.

Chính Thứ trưởng Bộ Công thương Hoàng Quốc Vượng cũng từng khẳng định giá 1 bậc có thể làm doanh thu của EVN giảm, bởi những người sử dụng điện ở bậc thang cao sẽ chuyển sang phương án một giá vì có lợi hơn.

Mặc dù vậy, ông khẳng định dù phương án nào thì giá bán thu được phải đảm bảo bằng giá bán điện bình quân của toàn hệ thống. Điều này đồng nghĩa với việc cách tính có thể khác nhau nhưng EVN vẫn thu số tiền không đổi, tiền chỉ ít nơi này rồi nhiều nơi khác và ngược lại.

Có lẽ quan điểm mức giá nào thì cũng phải đảm bảo cả người dân và Nhà nước cùng hưởng lợi, ngành điện không được lỗ vẫn sẽ không bao giờ thay đổi.

Nếu mức giá thấp quá thì ngành điện không đảm bảo chi phí sản xuất kinh doanh, trong khi người sử dụng nhiều điện (nhà giàu) lại được lợi và không đảm bảo được mục tiêu sử dụng tiết kiệm năng lượng.

Quan trọng là làm sao để người dùng thấy được EVN tính đúng, tính đủ, công khai và minh bạch giá thành, giá bán.

Bên cạnh đó thì các cơ quan quản lý như Bộ Công thương hay kiểm toán phải giám sát để giá thành ấy hợp lý, đúng luật thì khách hàng sẽ chấp nhận và ủng hộ. Còn ngược lại như lâu nay, nhất là thanh tra giá điện mãi vẫn chưa công bố thì khó để thuyết phục người dân.